Spazmodik tortikolis

Spazmodik tortikolis, boyun kaslarının kısalmasından ötürü başın ve boynun tonik, genellikle yavaş, aralıklı ve sürekli deviyasyonu tarafından karakterize olan belirsiz yerel bir distonidir. Distonik tortikolis, spastik tortikolis, attitud boyun, dönme tiki, mental tortikolis gibi eş anlamlı terimleri vardır. Herhangi bir yaşta meydana gelebilir fakat orta veya ileri yaş yetişkinlerinde daha sıktır. Kadın ve erkeklerde meydana gelme sıklığı eşittir. Lokal veya genel distoninin bir parçası olabilir.

PatolojiDeğiştir

Spazmodik tortikolise ait sadece birkaç nekropsi raporu var ve bunların çoğu merkezi sinir sistemi boyunca dağınık lezyonlara sebep olan nörolojik hastalıkların yer aldığı vakalardır. Yakın zamanda Tarlov, altı yıllık spazma tortikolis rahatsızlığının ardından bronkopnömoniden ölen 60 yaşında bir kadının ayrıntılı patolojik çalışmasını yaptı. Özellikle de bazal gangliya ve beyinciğin muayene sonuçalrı herhangi bir anormallik ortaya koymadı. 1936’da Greenfield tarafından incelenen ve beyinde veya omurilikte herhangi bir abnormalite bulunamayan bir diğer hasta Tarlov tarafından yeniden incelendi ve bulgular Greenfield’in bulgularına benzerlik gösterdi. Buradan, spazmodik tortikolis rahatsızlığı olan hastalarda bugüne kadar herhangi bir ayırt edici histolojik abnormalite bulunmadığı çıkartılabilir. (Lees AJ: Tikler ve ilgili hastalıklar. Edinburgh, Churchill Livingstone, 1985, PP126 – 142).

EtiyolojiDeğiştir

Spazmodik tortikolisin organik mi yoksa psikojenik mi bir durum mu olduğu tartışılmaya devam ediyor. Serebral vasküler hastalıklar, multipl skleroz, beyin iltihabı, karbon monoksit zehirlenmesi, tiroid – toksikoz gibi merkezi sinir sistemine zarar verdiği bilenen birtakım hastalıklarda bulunabilir. Marsdon (1980) literatürdeki tüm çalışmaları bir daha gözden geçirdi ve 414 hastanın %9’unda boyun travması olduğunu buldu. Ayrıca psikojenik faktörler de büyük rol oynar. Bu tür vakalarda bu faktörleri tam olarak değerlendirmek zor olabilir fakat spazmodik tortikolis, hastalık öncesi anormal kişilik özellikleri olan hastalarda meydana gelebilir.

Klinik özelliklerDeğiştir

Tortikolis spazmodik veya sürekli olabilir. Hareketler genellikle yavaştır fakat ani olabilir. İstemdışı kas kontraksiyonu, yavaş dönmeye ve başın tek tarafa çevirilebilmesine yol açar. Sternokleidomastoid kas özellikle yer alır, fakat trapezius ve diğer boyun kaslarının kontraktürü yaygındır. Hareketler tonik, klonik ve tonik-klonik olarak tanımlanabilir. Klonik aktivite düzensiz tikler, koretik seğirmeler veya regüler tremorlardır. Hafif şiddetteki vakalarda sadece bir tarafın boyun kasları etkilenir. Fakat birçok vakada ,baş deviyasyonu bir tarafa doğru olmasına rağmen, her iki tarafında kasları etkilenir. Daha az sıklıkla ise, öne doğru eğilme (anterokolis) veya şiddetli retraksiyon ve tensor hareketleri (retrokolis) meydana gelir.

İlgili kasların hipertrofisi yaygındır. Kas yorgunluğu çok sık görülmez. Ağrı olabilir, fakat genellikle belirgin değildir. Hareketler duygusal faktörler tarafından tetiklenir ve başın desteklenmesi ile rahatlar.

Akupunktur tedavisiDeğiştir

Spazmodik tortikolisin teşhisi kolaydır. Ancak hastalığın lokal mi, merkezi mi yoksa psikojenik faktörlerden mi kaynaklandığını belirleme noktasında büyük zorluklar baş gösterir. Akupunktur tedavisi idiyopatik spazmodik tortikolis vakalarda – özellikle de psikojenik faktörlerin sebep olduğu – kullanılır.

Akupunktur Noktalarının Belirlenmesi Vücut Akupunkturu

    Esas Noktalar
       Yifeng               (ÜE–17)
       Tianyou              (ÜE–16)
       Tianchuang           (İB–16)
       Tianrong             (İB–17)
       Futu                 (KB–18)
       Tianding             (KB–17)
       Jianjing             (G–21)
     
    Ek Noktalar 
       Hegu                 (KB–4)
       Quchi                (KB–11)
   

Sternokleidomastoid kasdaki “Ashi” noktaları Zusanli (Mi – 36)

Kulak Noktaları

Anksiyete ve Uykusuzluk

Kalp

Shenmen

Simfatetik

Endokrin

Uykusuzluk noktası

Üçlü enerji verici

Karaciğer

Subkorteks

Temporal

Akupunktur ManipülasyonuDeğiştir

Vücut Akupunkturu

Her seferinde etkilenen kısımdan 5-7 nokta seçilir. Farklı boyutlarda ve uzunluklarda çelik iğneler seçilir ve ilgili kaslara yandan takılır ve “deqi” hissi yakalanana kadar saat yönüne ve saat yönünün tersine çevrilir, daha sonra iğneler elektrik uyarıcıya takılır. Aralıklı ve tolere edilebilir yoğunlukta elektrik verilir. Her seans yaklaşık 30 dakika sürer. Bir kür tedavi 10-12 seanstan oluşur. Tedavi haftada üç kez uygulanır. Bir kür tedaviden sonra eğer ilerleme kaydedilirse, diğer kürlere geçilebilir. Tedavi kürleri arasında 3-5 gün ara verilir. Kulak Akupunkturu Eğer anksiyete ve / veya uykusuzluk varsa, iki grup kulak noktası alternatifli olarak kullanılabilir. Kulak noktalarına, yapışkan bantlarla sabitlenen küçük fasülye parçaları ile bastırılır. Günde 3-5 kez bastırılır. Beş seans bir kür tedaviyi oluşturur. Kürler arasında 3-5 gün ara verilir.

Vaka GeçmişiDeğiştir

Hasta Y.Y.: 44 yaşındaki bayan hasta 3 yıldır başının sağa doğru istemsiz hareket etmesinden yana muzdaripti. Eşi, rahatsızlığın ilk evrelerinde çenesinin hafif sağa doğru döndüğünü bildirdi. Hastalığın başlangıcı aşamalı idi. Hareketin şiddetinde yükselme eğilimi görüldü, baş sağ omuza doğru çekmeye başladı. Boyun kaslarında herhangi bir ağrı ve bitkinlik yaşanmadı. Hastanın aile geçmişine dair veriler pozitif değildi, fakat ayrıca hastalık başlamazdan önce stresli bir yaşamı olduğunu belirtti. Muayenede: Hasta endişeliydi, çünkü rahatsızlığı yaklaşık bir yıldır onu işinden alıkoymuştu. Hareket yavaştı ve boynun sol kısmının kaslarında meydana gelen kasılma ile bağlantılıydı, özellikle de hafif hipertrofi sergileyen sternokleidomastoid kasta. Trapezius kas kasılması görüldü. Stres ve yürüme rahatsızlığı tetikledi. Başın desteklenmesi, elle tutarak dinlendirilmesi veya uzanma yoluyla rahatsızlık kısmen dindirildi. Motor, duyusal ve refleks meuayene sonuçları normaldi. Bilgisayarlı tomografi normaldi. EEG ve CSF sonuçlarında da herhangi bir anormallik yoktu. Bu tipik bir spazmodik tortikolis vakasıydı. Hasta farklı modern tıp tedavileri gördü, fakat herhangi fayda görmedi. Akupunktur tedavisi tavsiye edildi.

Tedavi ve Daha Fazla KürDeğiştir

İki grup vücut akupunkturu noktası seçildi: (1) Yifeng (ÜE – 17), Tianchuang (İB – 16), Futu (KB – 18), Jianjing (G – 21), “Ashi” noktası: (2) Tianyou (ÜE – 16), Tianrong (İB – 17), Tianding (KB – 17), “Ashi” noktası. Noktalar alternatifli olarak uygulandı. Haftada üç kez tedavi gördü. Yukarıda bahsedilen iki grup kulak noktası da alternatifli olarak kullanıldı. Besinci seansdan sonra hasta kendini daha rahat hissetti ve 20. seansın sonunda sadece çenenin hafif sağa dönmesi durumu mevcuttu. Hasta işine geri döndü.

TakipDeğiştir

Akupunktur tedavisinden altı ay sonra hasta durumunu korudu.